بررسی مشکل کنده شدن سطح لاستیک خودرو و خطرات آن
یکی از آسیبهای نسبتاً رایج اما کمتر شناختهشده در لاستیک خودرو، پدیدهای است که به آن کنده شدن سطح لاستیک یا در اصطلاح عامیانه قلوهکن شدن گفته میشود. این مشکل، به معنای جدا شدن بخشهایی از سطح بیرونی تایر است که در صورت بیتوجهی میتواند منجر به بروز خطراتی نظیر ترکیدگی تایر و از دست رفتن کنترل خودرو شود. در این مقاله، به بررسی دلایل ایجاد این مشکل، نشانههای اولیه و راهکارهای جلوگیری از آن خواهیم پرداخت. مطالبی که در این مقاله ارائه میکنیم، با الهام از محتوای منتشر شده در سایت کورال تایر به نشانی www.coraltire.com نوشته شده است.
قلوهکن شدن لاستیک یعنی چه؟
در این حالت، بخشهایی از لایه خارجی یا حتی بدنه اصلی تایر بهصورت ورقهای، متورم یا تکهتکه از لاستیک جدا میشوند. این اتفاق ممکن است در ناحیه آج یا کناره دیواره تایر رخ دهد و ظاهر لاستیک را دچار برآمدگی و ناصافی کند. در واقع، این وضعیت نشاندهندهی ضعف جدی در ساختار داخلی تایر است و میتواند تهدیدی جدی برای ایمنی خودرو باشد.
آیا کنده شدن لاستیک همان قلوهکن شدن است؟
بله، این دو اصطلاح اغلب برای توصیف یک مشکل به کار میروند: جدا شدن لایه بیرونی آج تایر از لایههای زیرین. این پدیده بهویژه در سرعتهای بالا میتواند با لرزش، صدای غیرعادی یا حتی انحراف خودرو همراه باشد. نکته مهم اینجاست که این مشکل فقط محدود به برند خاصی نیست و ممکن است در لاستیکهای ایرانی، چینی یا اروپایی نیز دیده شود.
دلایل قلوهکن شدن یا کنده شدن تایر چیست؟
عوامل گوناگونی در بروز این مشکل نقش دارند، از جمله:
ضربههای شدید: برخورد ناگهانی با جدول یا چالههای عمیق میتواند منجر به آسیب داخلی در ساختار تایر شود.
لاستیک نامرغوب یا تاریخگذشته: به تاریخ انقضای لاستیک توجه کنید؛ لاستیکهایی با کیفیت پایین یا تاریخ مصرف گذشته، بیشتر در معرض تخریب هستند.
باد تنظیمنشده: چه باد زیاد و چه کمباد بودن تایر، هر دو ساختار داخلی را تحتفشار قرار میدهند.
استفاده مداوم از تایر پنچرگیریشده: تعمیر غیراصولی تایر ممکن است آن را برای مشکلات جدیتری مستعد کند.
نقص ساخت یا نگهداری نادرست: شرایط نامناسب در انبار یا کارخانه نیز میتواند باعث ضعف ساختاری تایر شود.
نشانههای هشداردهنده کنده شدن لاستیک چیست؟
از جمله علائم اولیه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- وجود برآمدگی یا تورم در دیواره تایر
- احساس لرزش هنگام رانندگی
- صدای غیرمعمول از چرخها
- کاهش سریع باد تایر
- ترکهای سطحی یا تغییر رنگ در نواحی خاص
- خطرات ناشی از ادامه رانندگی با لاستیک آسیبدیده
چرا ادامه رانندگی با لاستیک آسیبدیده میتواند خطرناک باشد؟
وقتی تایری دچار قلوهکن شدن میشود، ادامه دادن مسیر با آن نهتنها باعث تشدید آسیب، بلکه خطرات جدیتری را برای راننده و خودرو به همراه دارد. یکی از شایعترین پیامدهای این مشکل، ترکیدن ناگهانی تایر در حین حرکت است؛ رخدادی که بهویژه در سرعتهای بالا میتواند منجر به انحراف خودرو و حتی تصادف شود. همچنین، ساختار نامتعادل تایر آسیبدیده باعث میشود چسبندگی آن با سطح جاده کاهش یابد، که نتیجهاش اختلال در تعادل و کنترل فرمان خودرو خواهد بود.
این وضعیت علاوهبر تهدید مستقیم ایمنی سرنشینان، عملکرد سایر لاستیکها را نیز تحت تأثیر قرار میدهد و موجب ساییدگی نامنظم آنها میشود. از طرفی، تماس ناهماهنگ تایر با سطح زمین باعث افزایش مقاومت غلتشی شده و در نتیجه، مصرف سوخت خودرو به شکل محسوسی افزایش مییابد. بنابراین، نادیده گرفتن این آسیب، میتواند هزینههای بالایی در قالب تعمیرات، تعویض لاستیک و حتی خسارات جانی و مالی به همراه داشته باشد.
چه عواملی خطر را تشدید میکنند؟
علاوه بر کیفیت تایر، نحوه رانندگی و وضعیت جاده نقش مهمی دارند. سرعت زیاد، عبور خشن از موانع یا بیتوجهی به نشانههای اولیه، همه میتوانند روند تخریب تایر را سرعت ببخشند.
راههای پیشگیری از قلوه کن شدن لاستیک
با رعایت موارد زیر میتوان احتمال بروز این مشکل را به حداقل رساند:
بررسی مرتب باد تایرها طبق دفترچه خودرو
معاینه چشمی هفتگی برای یافتن علائم غیرطبیعی
استفاده از تایرهای دارای استاندارد معتبر
توجه ویژه به ضربههای شدید و مراجعه به مکانیک در صورت لزوم
تعویض تایرهای قدیمی یا آسیبدیده، حتی اگر ظاهر سالمی داشته باشند
چگونه متوجه شویم تایر قلوهکن شده است؟
برخی علائم ظاهری نظیر تغییر شکل، تغییر رنگ یا برآمدگی موضعی به راحتی قابل تشخیص هستند. همچنین در تعمیرگاههای مجهز، با استفاده از دستگاههای پیشرفته، وضعیت درونی تایر بررسی میشود.
تفاوت قلوهکن شدن با سایر مشکلات تایر چیست؟
مشکلاتی مانند پنچری، پله شدن، ترکخوردگی یا خشکشدن تایر نیز رایج هستند، اما تفاوت اصلی در این است که در اکثر آنها میتوان تایر را تعمیر کرد. ولی در مورد قلوهکن شدن، معمولاً راهی جز تعویض کامل لاستیک باقی نمیماند.
جمعبندی
کنده شدن یا قلوهکن شدن لاستیک، از خطرناکترین آسیبهای تایر است که در صورت بیتوجهی میتواند جان سرنشینان را به خطر بیندازد. با مراقبت اصولی، بررسی منظم تایرها و استفاده از محصولات استاندارد، میتوان از بروز چنین مشکلاتی پیشگیری کرد.
منبع: این مقاله با استفاده از مطالب منتشرشده در سایت کورال تایر به نشانی coraltire.com بازنویسی شده است.